Emine Çelik & Göktuğ Sönmez
Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi (İSMUS), VII/2 (2022), s. 1-24
Sivil toplum kuruluşları ortaya çıkışından günümüze kadar; yoksulluk başta olmak üzere insan hakları, çocuk hakları ve ihlalleri, antidemokratik sistem içerisindeki demokratikleşme çabalarına katkı sağlama ve terörizmin engellenmesi ve yaygınlaşmasının önlenmesi gibi birçok kritik alanda faaliyetlerini yürütmektedir. STK’ların ise söz konusu faaliyetleri kamu kurum ve kuruluşların yanı sıra özel sektör haricinde bireylerin yaşam standartlarının yanı sıra, demokratik hak ve özgürlüklerinin korunmasına yardımcı olmak adına çalışmaları ortaya çıkarması olarak belirtilmektedir. Ancak Ukrayna, Gürcistan ve Kırgızistan’da yaşanılan Renkli Devrimler’de ve Arap Baharı’nda STK’ların söz konusu faaliyet alanları ve üstlendiği rollerde değişimlerin ortaya çıktığı görülmektedir. Öyle ki iddialara göre: hem Renkli Devrimler’de hem de Arap Baharı’nda İspanya iç savaşıyla ilgili literatürde yer almaya başlayan beşinci kol faaliyetlerinin STK’lar aracılığıyla yürütüldüğüne dair savlar ortaya çıkmıştır. Bu bağlamda da çalışmada STK’lar ve Beşinci Kol Faaliyetleri arasındaki ilişki tarihsel bir perspektiften ele alınarak analiz edilecektir.